Khi đất nông nghiệp bị bỏ hoang, việc chuyển đổi thành đất thổ cư hoàn toàn khả thi, với điều kiện có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ UBND cấp có thẩm quyền.
Điều kiện chuyển đất nông nghiệp sang đất thổ cư
Theo điểm d khoản 1 Điều 57 Luật đất đai năm 2013, hộ gia đình và cá nhân muốn chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất thổ cư (đất ở) phải có sự phê duyệt từ Ủy ban nhân dân cấp huyện, tùy thuộc vào địa điểm cụ thể (huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, hoặc thành phố trực thuộc trung ương).
Mặc dù Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình và cá nhân, nhưng quyền này không phải là “toàn quyền” và phải tuân theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Nhu cầu sử dụng đất cũng phải được thể hiện trong đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất, và việc này sẽ được thẩm định sau khi nhận được hồ sơ.
Do đó, người dân chỉ có thể chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất thổ cư khi có quyết định cho phép từ Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền (có dấu đỏ), dựa trên điều kiện cụ thể của địa phương và nhu cầu sử dụng đất được xác định trong đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất, sau khi được thẩm định.
Không bắt buộc chuyển mục đích sử dụng cả thửa đất
Căn cứ để chuyển đổi mục đích sử dụng đất được quy định tại Điều 52 của Luật đất đai năm 2013.
Theo đó, Pháp luật đất đai không rõ ràng quy định việc chuyển đổi mục đích cho một phần diện tích của mảnh vườn hoặc có yêu cầu chuyển đổi toàn bộ diện tích mảnh vườn. Tuy nhiên, điều này phải tuân theo quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất của địa phương đã được phê duyệt.
Sau khi thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thửa đất cần đáp ứng các tiêu chí được quy định tại Khoản 1 Điều 14a của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ, chi tiết hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đất đai (được bổ sung tại Khoản 11 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020 của Chính phủ, sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai) và quy định của tỉnh Bắc Ninh.
4 bước để chuyển đất nông nghiệp sang đất thổ cư
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ theo quy định
Để được chuyển sang đất thổ cư thì hộ gia đình, cá nhân cần chuẩn bị 1 bộ hồ sơ, gồm các giấy tờ như sau:
Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất theo mẫu số 01.
-Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ hồng, sổ đỏ đã cấp).
Bước 2. Nộp hồ sơ
Cách 1: Địa phương đã thành lập bộ phận một cửa để tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính thì hộ gia đình, cá nhân nộp tại bộ phận một cửa cấp huyện.
Cách 2: Địa phương chưa thành lập bộ phận một cửa thì hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ trực tiếp tại Phòng Tài nguyên và Môi trường.
Bước 3: Xử lý, giải quyết yêu cầu
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Phòng Tài nguyên và Môi trường thực hiện những nhiệm vụ sau:
Thẩm tra hồ sơ; xác minh thực địa, thẩm định nhu cầu chuyển mục đích.
Hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định (nếu được chuyển mục đích sử dụng đất thì người dân sẽ nhận được thông báo nộp tiền vào ngân sách nhà nước – trong đó nêu rõ số tiền và hạn nộp).
Trình Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng.
Chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính.
Bước 4: Trả kết quả
Phòng Tài nguyên và Môi trường trao quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sau khi hộ gia đình, cá nhân nộp tiền theo thông báo của cơ quan thuế (xuất trình biên lai đã nộp tiền khi nhận quyết định).
Thời gian thực hiện thủ tục: Không quá 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ (không kể thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất); không quá 25 ngày đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn.
