Hội nghị công bố quy hoạch tỉnh Lai Châu cho giai đoạn 2021-2030 và định hình tầm nhìn đến năm 2050 vừa được UBND tỉnh tổ chức, theo Quyết định số 1585/QĐ-TTg, ngày 07/12/2023, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Theo quy hoạch của tỉnh, Lai Châu đã đặt ra mục tiêu quan trọng là tận dụng và phát huy hiệu quả các cơ hội và nguồn lực từ cả nội và ngoại để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, xây dựng môi trường phát triển xanh, nhanh chóng và bền vững. Đến năm 2030, tỉnh mong muốn đạt được tình trạng trung bình về phát triển kinh tế trong khu vực trung du và miền núi phía Bắc. Đến năm 2050, mục tiêu cao cấp hơn là biến Lai Châu thành một tỉnh có kinh tế và xã hội vượt trội so với mức trung bình quốc gia.
Trong giai đoạn 2021 – 2030, Lai Châu đặt kế hoạch tăng trưởng GRDP với mức 9% – 11%, trong đó, ngành nông lâm nghiệp và thủy sản dự kiến tăng 5%/năm, công nghiệp và xây dựng tăng 13,6%/năm, và dịch vụ tăng 7,9%/năm. Sản phẩm bình quân đầu người đặt mục tiêu đạt 116,6 triệu đồng/người/năm. Tổng vốn đầu tư dự kiến trong giai đoạn này là khoảng 168 nghìn tỷ đồng, tăng năng suất lao động bình quân 8,2%/năm, và dự kiến thu ngân sách địa phương trên 4.500 tỷ đồng vào năm 2030. Dự kiến tăng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu bình quân lên 13%, với hơn 2 triệu lượt du khách đến năm 2030.
Để đạt được những mục tiêu này, Lai Châu xác định nhiệm vụ trọng tâm bao gồm cải cách hành chính, phát triển chính quyền điện tử, xây dựng và mở rộng hạ tầng giao thông, đô thị, và du lịch. Tỉnh cũng tập trung vào xây dựng hạ tầng khu – cụm công nghiệp, và phát triển hạ tầng thông tin cùng việc ứng dụng khoa học công nghệ. Các lĩnh vực khác bao gồm khuyến khích thương mại điện tử, phát triển du lịch sinh thái và văn hóa, cũng như đặc biệt chú trọng vào ngành công nghiệp tiềm năng, như thủy điện và sản xuất nông lâm thủy sản. Tỉnh cũng tập trung vào việc huy động nguồn lực và thu hút đầu tư để tối ưu hóa tiềm năng và lợi thế phát triển trong các khu vực kinh tế trọng yếu của tỉnh.
Với chiến lược phát triển kinh tế “một trục – hai vùng – ba trụ cột”, Lai Châu sẽ tập trung vào việc xây dựng trục trọng yếu kinh tế theo hướng từ Nội Bài đến Lào Cai, qua các quốc lộ chính như QL.32, QL.4D, QL.12, và kết nối với đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai qua QL.279. Hai vùng kinh tế chính của tỉnh bao gồm vùng kinh tế động lực và vùng kinh tế nông – lâm sinh thái sông Đà.
Vùng kinh tế động lực sẽ tập trung vào phát triển du lịch sinh thái, sản xuất điện, vật liệu xây dựng, và công nghiệp chế biến nông sản. Vùng kinh tế nông – lâm sinh thái sông Đà sẽ tập trung vào bảo vệ và phát triển rừng, trồng cây quý, dược liệu dưới tán rừng, và các sản phẩm đặc hữu. Ba trụ cột phát triển kinh tế chính của tỉnh sẽ là dịch vụ, công nghiệp, và nông nghiệp, với tập trung vào du lịch cộng đồng, công nghiệp năng lượng, khai thác và chế biến khoáng sản, chế biến nông lâm thủy sản, và phát triển nông nghiệp đa giá trị.
Theo đúng quy hoạch đô thị, tỉnh Lai Châu đang hướng tới sự phát triển theo mô hình chuỗi đô thị dọc vùng động lực và đô thị vệ tinh. Theo kế hoạch cụ thể, chuỗi đô thị theo trục dọc vùng động lực sẽ bao gồm các đô thị như Than Uyên, Phúc Than (huyện Than Uyên), Tân Uyên, Tam Đường, thành phố Lai Châu, Phong Thổ, và Ma Lù Thàng (huyện Phong Thổ). Các đô thị Sìn Hồ, Nậm Nhùn, Mường Tè, và Nậm Tăm (huyện Sìn Hồ) sẽ đóng vai trò là các đô thị vệ tinh.
Dự kiến đến năm 2030, tỉnh Lai Châu sẽ có tổng cộng 11 đô thị, bao gồm một đô thị loại III (thành phố Lai Châu), năm đô thị loại IV (thị trấn Tân Uyên, Than Uyên, Phong Thổ, Sìn Hồ, Tam Đường), và năm đô thị loại V (thị trấn Mường Tè, Nậm Nhùn, đô thị Nậm Tăm, đô thị Ma Lù Thàng, đô thị Phúc Than).
Trong kịch bản này, thành phố Lai Châu sẽ đóng vai trò là trung tâm hành chính và chính trị của tỉnh, đồng thời là trung tâm dịch vụ, thương mại, logistics, du lịch, trung tâm khoa học và đào tạo. Các đô thị khác sẽ phát triển thành các trung tâm văn hóa và kinh tế, đóng vai trò như hạt nhân thúc đẩy quá trình đô thị hóa trong vùng huyện.
Đặc biệt, quy hoạch đô thị còn bao gồm việc xây dựng các khu đô thị – dịch vụ kết hợp với khu vui chơi, giải trí, nghỉ dưỡng, và thể thao mạo hiểm tại huyện Tam Đường và thành phố Lai Châu. Các khu đô thị – nhà ở khác sẽ được kế hoạch kết hợp với quy hoạch các khu, cụm công nghiệp, và các khu du lịch.
Hệ thống chuỗi đô thị Lai Châu sẽ được kết nối thông qua hệ thống giao thông vành đai, kết hợp với các trục dọc và ngang liên kết với mạng lưới giao thông vùng trung du miền núi phía Bắc. Tỉnh Lai Châu sẽ tập trung đầu tư, nâng cấp, và mở rộng các tuyến đường kết nối, đặc biệt là tuyến đường từ thành phố Lai Châu đến cao tốc Nội Bài – Lào Cai và cao tốc Bảo Hà – Lai Châu – Cửa khẩu Ma Lù Thàng, cùng với nhiều tuyến quốc lộ và đường tỉnh khác.
Đồng thời, Lai Châu sẽ tiếp tục duy trì và khai thác tuyến vùng hồ thủy điện Sơn La và Lai Châu, và đầu tư xây dựng bến cảng trên các vùng lòng hồ Lai Châu – sông Đà, Sơn La – sông Đà, Bản Chát – sông Nậm Mu, và Huội Quảng – sông Nậm Mu. Ngoài ra, tỉnh sẽ thu hút đầu tư vào cảng hàng không tại huyện Tân Uyên, xây dựng bến xe cấp IV ở các huyện Phong Thổ và Tân Uyên, cùng với bến xe buýt tại thành phố Lai Châu. Đồng thời, kế hoạch bãi đỗ xe tải sẽ được xây dựng tại thị trấn Phong Thổ và khu vực Đông Nam thành phố Lai Châu.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, trong bài phát biểu tại Hội nghị, nhấn mạnh rằng quy hoạch tỉnh Lai Châu cần phải có tính “mở”, “chiến lược”, và “dài hạn”. Ông cũng kỳ vọng rằng Lai Châu sẽ đi vào giai đoạn phát triển mới, sớm đạt được mục tiêu phát triển xanh, nhanh, bền vững, và toàn diện, để trở thành một tỉnh phát triển trung bình trong vùng trung du và miền núi phía Bắc vào năm 2030.