RED Center – Những khó khăn trong việc xác định giá đất đã gây ra nhiều trục trặc và kéo theo hàng loạt hệ lụy cho các dự án, khiến chúng đang chậm triển khai tại nhiều địa phương, trong đó có tỉnh Đồng Nai.
Đơn vị tư vấn “bỏ chạy” vì sợ rủi ro
Theo kế hoạch sử dụng đất năm 2023 của tỉnh Đồng Nai, trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.500 dự án đang triển khai, bao gồm cả dự án của Trung ương và địa phương. Tuy nhiên, phần lớn dự án này phải sử dụng đất từ các hộ gia đình, cá nhân và đơn vị khác, do đó cần tư vấn để xác định giá đất kịp thời. Tuy nhiên, việc tìm được đơn vị tư vấn xác định giá đất thực sự gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí danh sách các đơn vị tư vấn cũng không có sẵn.
Ông Nguyễn Ngọc Thường, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai, cho biết rằng trong 2 năm qua, rất ít đơn vị đã nộp hồ sơ tham gia tư vấn và định giá đất trên địa bàn tỉnh. Một số đơn vị đã nộp hồ sơ nhưng không đáp ứng đủ yêu cầu về năng lực. Có cả trường hợp được đánh giá đủ năng lực nhưng phút cuối lại từ chối tham gia, làm cho nhiều dự án phải chờ đợi thời gian dài để có thẩm định giá đất.
Cán bộ cũng lúng túng
Điều này không chỉ xảy ra tại Đồng Nai mà còn là tình trạng chung của nhiều địa phương khác. Bình Thuận và TP.HCM cũng gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm đơn vị tư vấn xác định giá đất, khiến nhiều dự án phải đứng im tại các địa bàn này.
GS-TSKH. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, chỉ ra ba vướng mắc lớn về công tác định giá đất. Thứ nhất, quản lý định giá đất không rõ ràng, gây cản trở việc phê duyệt các dự án đầu tư phát triển. Thứ hai, khung pháp lý về định giá đất không minh bạch, khiến người có thẩm quyền quyết định về giá đất trong khu vực nhà nước luôn e ngại. Thứ ba, hệ thống quản lý giá đất đang gặp những lệch lạc.
Ông Đặng Hùng Võ cũng nhấn mạnh rằng việc định giá đất là một lĩnh vực chuyên môn phức tạp và cần đến chiều sâu kỹ thuật và nền tảng đạo đức. Việc thiếu rõ ràng trong khung pháp luật đã làm khó cho những cán bộ có trách nhiệm quyết định về giá đất và dẫn đến những hệ lụy rất xấu. Ông Đặng Hùng Võ đề xuất cần đảm bảo quy định về xác định giá đất phải công khai, minh bạch, công bằng và khách quan.
Tại các tỉnh phía Nam, vấn đề còn trở nên nghiêm trọng hơn khi hiện chỉ rất ít đơn vị tư vấn xác định giá đất cụ thể. Mặc dù chi phí xác định giá đất không lớn nhưng trách nhiệm rất nặng nề. Đơn vị tư vấn phải thực hiện nhiều cuộc họp, thu thập rất nhiều thông tin và đối mặt với rủi ro cao.
Tất cả những vấn đề này khiến các dự án bất động sản tại các địa phương gặp khó khăn trong việc triển khai và làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế và xã hội. Chính phủ và các cơ quan chức năng cần phải thúc đẩy công tác xác định giá đất sao cho minh bạch, hiệu quả và công bằng để giải quyết vấn đề này một cách kịp thời và hiệu quả.
